Συναγερμός στο Μαξίμου: Το «μέτωπο» Ισραήλ–Ιράν απειλεί την ελληνική οικονομία

Σε τροχιά επικίνδυνου «φρεναρίσματος» εισέρχεται η πραγματική οικονομία, εξαιτίας της σύρραξης μεταξύ Ισραήλ και Ιράν. Η διάρκεια και η έκβαση της κρίσης θα καθορίσουν το εύρος των συνεπειών, αλλά και τα περιθώρια της κυβέρνησης για κοινωνικού χαρακτήρα παρεμβάσεις. Στο Μέγαρο Μαξίμου και το οικονομικό επιτελείο έχει σημάνει συναγερμός, καθώς:

1. Η τιμή του πετρελαίου έχει αυξηθεί σχεδόν κατά 10% μέσα σε λίγες ημέρες, αγγίζοντας τα 75 δολάρια το βαρέλι. Αν η ένταση δεν αποκλιμακωθεί άμεσα, οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για εκτίναξη έως και τα 100 δολάρια, επηρεάζοντας και τις τιμές του φυσικού αερίου.

2. Η ενεργειακή ακρίβεια ενισχύει τον πληθωρισμό σε μια περίοδο όπου η κυβέρνηση προσπαθεί να ανακόψει τις πιέσεις στα εισοδήματα των νοικοκυριών. Ήδη, η ΔΙΜΕΑ –με εντολή του υπουργού Ανάπτυξης Τάκη Θεοδωρικάκου– διεξάγει έκτακτους ελέγχους σε πρατήρια, για να εντοπίσει φαινόμενα αισχροκέρδειας με πωλήσεις αποθεμάτων σε τιμές κρίσης.

3. Η εκτίναξη των τιμών ενέργειας θα επιφέρει αυξήσεις σε οδικές, ακτοπλοϊκές και αεροπορικές μεταφορές. Ο πληθωρισμός τον Μάιο έφτασε στο 2,5% από 2% τον Απρίλιο, με βασικό μοχλό τα τιμολόγια ρεύματος (+18%) και φυσικού αερίου (+11,1%).

4. Η βιομηχανία θα δεχθεί νέο πλήγμα στο κόστος παραγωγής, τη στιγμή που όμιλοι όπως η Viohalco και η Metlen έχουν ήδη προειδοποιήσει τις Βρυξέλλες για επερχόμενο σοκ στην ευρωπαϊκή βιομηχανική δραστηριότητα – κάτι που θα συμπαρασύρει και τις τιμές σε τρόφιμα και υπηρεσίες.

5. Οι εξαγωγές ενδέχεται να επιβραδυνθούν λόγω του αυξημένου κόστους και της ενίσχυσης του ευρώ, σε μια συγκυρία όπου ήδη εμφανίζουν τάσεις στασιμότητας.

6. Το κόστος μεταφοράς προϊόντων και τα ασφάλιστρα κινδύνου αυξάνονται ραγδαία. Οι μεταφορές από τα Στενά του Ορμούζ και την Ερυθρά Θάλασσα γίνονται όλο και πιο δύσκολες, με την ελληνική ναυτιλία να βρίσκεται στο επίκεντρο των εξελίξεων. Η απειλή από τους Χούθι στην Υεμένη έχει ήδη επηρεάσει σημαντικά τα κόστη.

7. Η εφοδιαστική αλυσίδα κινδυνεύει με νέα διαταραχή, όπως την περίοδο της πανδημίας. Οι καθυστερήσεις και οι ακυρώσεις παραγγελιών είναι πολύ πιθανές, με άμεσο πλήγμα και στο λιμάνι του Πειραιά, αλλά και επιπλέον αύξηση στα κόστη μεταφοράς λόγω τιμών πετρελαίου και ασφαλίστρων.

8. Ο τουρισμός, ειδικά οι κρουαζιέρες και οι νησιωτικές μετακινήσεις, δέχεται ισχυρή πίεση. Η εγγύτητα της Ελλάδας στο επίκεντρο της κρίσης ίσως λειτουργήσει αποτρεπτικά για κάποιους επισκέπτες. Από την άλλη, η χώρα ενδέχεται να απορροφήσει μέρος των τουριστικών ροών από περιοχές όπως η Αίγυπτος και η Τουρκία, που θεωρούνται πιο επισφαλείς.

9. Οι αγορές ομολόγων κινούνται νευρικά. Αν και τα ελληνικά ομόλογα δεν φαίνεται να απειλούνται άμεσα, η αύξηση του κόστους δανεισμού για άλλες υπερχρεωμένες χώρες θα συμπαρασύρει και την Ελλάδα. Παράλληλα, οι μετοχές αναμένεται να δεχθούν πιέσεις, καθώς παραδοσιακά πλήττονται πρώτες σε περιόδους γεωπολιτικής αστάθειας.

10. Ο κρατικός προϋπολογισμός ενδέχεται να δεχθεί πλήγμα σε περίπτωση παρατεταμένης έντασης. Παρά τη μέχρι στιγμής υπέρβαση στόχου κατά 4 δισ. ευρώ στο πεντάμηνο, η αβεβαιότητα παραμένει. Πάντως, ο υπουργός Οικονομίας Κυριάκος Πιερρακάκης δήλωσε ότι δεν υπάρχει επί του παρόντος αλλαγή στους σχεδιασμούς για παροχές που θα ανακοινώσει ο πρωθυπουργός από τη ΔΕΘ. Υπογράμμισε πως «η κυβέρνηση γνωρίζει πώς να διαχειρίζεται κρίσεις», εκφράζοντας ωστόσο την ανησυχία του για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή.